Altynay Jalmagambetova’nın Yolculuğu: El Sanatından Dünya Rekoruna

Merhaba, ben Altynay. 2021’den bu Endüstriyel montaj ve onarım atölyesinde, servis bölümünde çalışıyorum. Bugün sizlere beni Global World Book of Records’a taşıyan yolculuğumu ve geleneksel Kazak el sanatlarına olan tutkumun hikâyesini anlatmak istiyorum. Bu tutkum; parça kumaşlarla yapılan geleneksel yorgan (kurak korpe) ve milli tarzda el ürünleri dikmek.

Her şey küçük ama cesur bir adımla başladı. 2017 yılında kızım için bir mezuniyet elbisesi diktim. Ardından onun tüm çeyizini kendi ellerimle hazırladım. O günden beri el sanatları sadece bir hobi değil, hayatımın vazgeçilmez bir parçası oldu.

Geleneksel sanatlara yaptığım katkılar resmî olarak tanındı ve adım Global World Book of Records’a eklendi. Bu yolculuğun önemli bir adımı ise 4 Haziran 2023’te, Kazakistan Devlet Sembolleri Günü’nde atıldı. Ülkenin dört bir yanından parça kumaş ustalarını bir araya getiren büyük bir hareketin öncüsü oldum. 2024’te V. Dünya Göçebe Oyunları kapsamında düzenlenen Alaman Quraq projesine katıldım. Bu proje, Kazak süsleme sanatlarını, milli gelenekleri ve kültürel kimliği dünyaya tanıtmayı amaçlıyordu.

Ve zirve… 6 Temmuz 2025’te Almatı’daki ünlü Medeu buz pisti, benzeri görülmemiş bir kültürel etkinliğe ev sahipliği yaptı: Alaman Quraq 2025. Bu sadece bir sanat gösterisi değil, milli kültürümüzün de güçlü bir ifadesiydi. Projenin fikir sahibi Nurgül Abayhan’ın üç yıllık emeği takdir edildi ve proje Global World Book of Records’a kaydedildi. Bu tarihi olayda aktif rol almak benim için büyük bir onurdu.

Karaganda bölgesinden 44 zanaatkârı bir araya getirdim; onları organize ettim, motive ettim ve ortak bir amaç etrafında topladım. Aralarında 6 yaşında küçük kızlar, 72 yaşında nineler, öğrenciler, profesyoneller, köy kadınları ve emekliler vardı. Onlar için bu sanat bir hobi değil, hayatın ta kendisiydi.

Hazırlanan her yorgan, ataların duasını, doğanın güzelliklerini ve bölgesel motifleri taşıyan benzersiz bir hikâyeydi. Medeu buz pistine toplam 660 adet yorgan serildi. Her biri 230×90 cm (2,07 m²) idi ve tüm yerleşim 1366,8 m²’lik bir alan oluşturdu; yani bir futbol sahasından daha büyük. Buz pisti, Kazak kültürünün renkleriyle örülü devasa bir sanat eserine dönüştü.

Yorganlar, önceden belirlenen plana göre mozaik misali düzenli şekilde yerleştirildi. Etkinlik sabah 08.00’de başladı; tüm bölgelerden gelen katılımcılar eserlerini belirtilen alanlara serdi. Karagandı ekibi, sahneye en yakın güneydoğu bölümünde yer aldı; eserleri görsel odak noktalarından biri oldu. Ayrıca Sarıarka bozkırlarının ruhunu yansıtan renklerle hazırladıkları özel milli kıyafet koleksiyonunu da sundular.

Bu projenin benim için en özel yanı, kızım Muhammedjan Ayagöz ile birlikte çalışmamızdı. Böylece bu geleneksel sanatın anneden kızına geçen yaşayan bir miras olduğunu dünyaya gösterdik.

Rekor resmî olarak tescillendiğinde herkes gibi biz de büyük bir gurur yaşadık. Ustalardan biri şöyle dedi:

“Benim yorganım artık dünya rekorunun bir parçası. Böyle büyük bir projede yer almak inanılmazdı. Ulusal sanatımızı tanıtma fırsatı bulduğum için minnettarım. Bu an, hem hafızama hem tarihe kazındı.”

Karagandı ekibi bu projede sadece bir katılımcı değil; birlik, ilham ve disiplinin sembolüydü. Tüm ustalara katkılarından dolayı sertifikalar ve teşekkür mektupları verildi.

*Alaman Quraq, yalnızca bir sanat etkinliği değil; birlik, kültür, ruh ve gerçek milli kimliğimizin simgesidir. Nesilleri birbirine bağlayan, Kazak halkının yüzyıllık ruhunu dünyaya açan canlı bir miras olarak yaşamaya devam edecektir.

Jalmagambetova Altynay

Jalmagambetova Altynay, Karaganda’da Karkaralinsky bölgesinde doğdu. Çalışma yolculuğuna 13 yıldan fazla çalıştığı Insan Kaynakları departmanında başladı, kendini sorumlu ve kendini adamış bir uzman olarak kanıtladı. 2021 yılından bu yana Borusan Cat Kazakhstan'da Komponent Revizyon Merkezi ve onarım atölyesinde servis bölümünde çalışıyor. Aile, Altynay'ın hayatının ana anlamıdır. Eşinin ölümünden sonra bekar bir anne oldu, ancak hayattaki zorluklara rağmen çocuklarına ve torunlarına olan inancını, cesaretini ve bağlılığını korudu. Hobisi geleneksel Kazak zanaatıdır: yorganların (kurak korpe) ve ulusal tarzda ürünlerin dikilmesi.